9 Tác Động Của Sốt Đất Nền Đến Thị Trường Địa Ốc
Cơn sốt đất năm ngoái đã để lại nhiều hậu quả nặng nề, liệu trong năm 2018 sẽ có những hệ lụy nào tiếp diễn?
Ảnh hưởng của sốt đất sẽ khiến giá đất leo thang nhanh chóng. Từ đó sẽ tích tụ bong bóng bất động sản, tạo kịch bản phồn vinh ảo, đẩy chi phí sản xuất lên cao và khiến nợ xấu lớn dần.
Phó trưởng khoa Kinh doanh quốc tế - Marketing Đại học Kinh tế TP HCM, ông Huỳnh Phước Nghĩa liệt kê 9 ảnh hưởng của sốt đất đến thị trường bất động sản nói riêng và cả nền kinh tế nói chung. Theo ông Hải, khi giá đất vẫn ngày một tăng mà không có dấu hiệu hạ nhiệt, những kịch bản xấu hoàn toàn có thể xảy ra.
1) Chi phí thuê mặt bằng tăng mạnh
Giá đất tăng kéo theo tiền thuê mặt bằng tăng. Mặt bằng càng đắt đỏ thì giá thành của hàng hóa và dịch vụ liên quan cũng phải tăng theo để đảm bảo lợi nhuận cho doanh nghiệp. Từ đó góp phần gia tăng lạm phát cho nền kinh tế.
2) Chi phí sản xuất cũng tăng do ảnh hưởng của sốt đất
Tương tự với tiền thuê mặt bằng, tiền thuê nhà xưởng sẽ tăng theo sốt đất. Đó là chưa tính đến khả năng nhà xưởng bị lấy lại để phục vụ mục đích khác có lợi nhuận cao hơn cho thuê. Ngành sản xuất chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng khi giá thành sản phẩm tăng sau khi gánh thêm chi phí.
3) Xảy ra tranh chấp, lừa đảo khi giao dịch đất đai
Đất đai tăng giá quá nhanh dễ sản sinh ra tranh chấp, kiện tụng trong giao dịch mua bán. Các thủ đoạn lừa đảo dần nhan nhản do tác động trực tiếp đến quyền lợi của các bên liên quan. Hoạt động thẩm định giá nhà đất sẽ diễn ra thường xuyên đi kèm khiếu nại. Những hoạt động này sẽ khiến thị trường nhà đất mất đi tính minh bạch do ảnh hưởng của sốt đất.
4) Nợ xấu bất động sản gia tăng
Dưới ảnh hưởng của sốt đất, không ít người thành “con buôn” nhà đất để hưởng tỷ suất sinh lời cao. Nhiều nhà đầu tư còn dùng đòn bẩy tài chính từ vay ngân hàng hay thế chấp tài sản để đầu tư. Việc này dẫn đến việc khó kiểm soát nợ xấu bất động sản. Loại nợ xấu này thường rất khó xử lý và tốn nhiều năm mới “đòi” được, từ đó gây thiệt thòi lớn cho nền kinh tế.
5) Lệch pha trong phân bổ dòng vốn
Nguồn vốn ồ ạt đổ vào bất động sản để tìm lợi nhuận khủng thay vì các ngành sản xuất và ngành nghề khác sẽ gây thiệt hại lớn cho nền kinh tế. Nội lực của nền kinh tế cần bắt nguồn từ sản xuất chứ không đơn thuần là mua đất chờ tăng giá.
Ảnh hưởng của sốt đất không chỉ khiến các nhà đầu tư cá nhân dồn về bất động sản mà ngay cả các doanh nghiệp cũng ôm tiền sang đầu tư địa ốc. Đây là kịch bản lệch pha tồi tệ đối với nền kinh tế. Nếu thanh khoản của thị trường đột ngột suy giảm hoặc giá đất đóng băng thì việc thua lỗ là không thể tránh khỏi.
6) Tạo nên sự phồn vinh giả
Sốt đất có thể khiến cho nhiều người và cả tổ chức, doanh nghiệp giàu lên nhờ bán đất, buôn đất. Tuy nhiên, nhìn tổng thể nền kinh tế, sốt đất không mang lại giá trị thặng dư cho xã hội mà chỉ làm giàu cho một nhóm người (thiểu số). Kịch bản phồn vinh giả này tạo nên khoảng cách giàu nghèo cực lớn trong xã hội.
7) Hình thành bong bóng bất động sản
Sốt đất luôn đi kèm bong bóng giá. Sau đó kéo theo cung cầu bất ổn khiến thị trường phát triển không bền vững. Khối bong bóng bất động sản ngày càng tích tụ và phình to. Nếu bong bóng bất động sản nổ thì việc đổ vỡ dây chuyền chắc chắn sẽ xảy ra và để lại thiệt hại nặng nề cho nền kinh tế.
8) Xu hướng kỳ vọng ảo
Sốt đất lôi kéo nhiều thành phần của nền kinh tế tham gia vào thị trường bất động sản tạo nên hiệu ứng đám đông. Trong lịch sử, tác động tiêu cực của tâm lý đám đông là tạo ra xu hướng kỳ vọng ảo và hệ lụy đáng lo ngại nhất là dẫn đến đổ vỡ dây chuyền. Xu hướng kỳ vọng ảo nếu kéo dài còn tạo nên sức ì rất lớn cho nền kinh tế.
9) Giá nhà ở xa tầm với nhiều người
Ảnh hưởng của sốt đất thể hiện rõ ràng nhất ở việc giá thành nhà ở leo thang. Sốt đất càng kéo dài thì giá nhà càng tăng, từ đó biến giấc mơ mua nhà của phần lớn người lao động có thu nhập trung bình - thấp ngày càng xa vời.
Để kiểm soát được cơn sốt đất đang manh nha hình thành trong tương lai, ông Nghĩa cho biết mấu chốt nằm ở chính sách từ cơ quan chức năng. Sự can thiệp đúng lúc và hợp lý của Nhà nước sẽ giúp bình ổn lại thị trường, tránh những đổ vỡ ngoài ý muốn.